Het eiland Cres

Het eiland Cres is het 2 na grootste eiland van Kroatië en ligt in de Kvarner baai. Cres was ooit verbonden aan het eiland Losinj totdat 2000 jaar geleden de Romeinen een 130 meter lang kanaal gingen graven tussen de 2 eilanden door. Nu zijn de eilanden alleen nog met elkaar verbonden doormiddel van een brug.

Ondanks dat het eiland een oppervlakte heeft van 405 km2 telt het maar 3500 inwoners. De enige grote plaats op het eiland is Cres, de andere dorpjes hebben vaak niet meer dan 100 inwoners of zijn zelfs helemaal verlaten. Dit betekent dat er genoeg ruimte overblijft voor de prachtige natuur op het eiland. In het noorden vind je het beschermde bosgebied Tramuntana en in het midden van het eiland het Vranameer met daarnaast de hoogste berg van het eiland, Gorice. Langs de rotsachtige kust van Cres vind je kleine baaitjes met strandjes met kristalhelder water.

Met maar een grote stad op het eiland leefde iedereen hier eigenlijk van de landbouw en hadden de eilandbewoners een simpel bestaan. Veel inwoners vertrokken daarom in de 18^e eeuw naar het vaste land om daar een baan te zoeken en een nieuw leven op te bouwen.

Het eiland raakte steeds meer verlaten totdat Kroatië onafhankelijk werd en het toerisme hier op gang kwam. Het toerisme is nu de belangrijkste inkomstenbron op het eiland.

how to get there

In de buurt van het eiland Cres liggen er 2 vliegvelden, het vliegveld van Pula en van Rijeka. In de zomermaanden vliegen er meerdere vluchten vanuit Nederland naar deze luchthavens. Hier lees je welke maatschapijen dat zijn! Op beide vliegvelden zijn auto’s te huur waarmee je de rit voort kunt zetten naar de eilanden

Kom je met de auto dan is het zo’n 1400 km rijden vanuit Nederland. Rijd tot aan het plaatsje Brestova in Istrië. Vanuit dit dorpje vertrekken er meerdere ferry’s per dag die je in 20 minuten naar het eiland Cres brengen.

De enige autoweg op het eiland is de D100 die van Osor langs de stad Cres gaat en eindigt in Porozina, vanwaar de veerboot naar het plaatsje Brestova vaart.  De D100 heeft ook nog 2 zijweggetjes, een daarvan loopt naar het plaatsje Merag, hier vertrekt de veerboot naar het eiland Krk. De andere zijweg loopt naar Martinšćica waar de veerboot naar het eiland Unije en Losinj vertrekt. Bij het plaatsje Osor is de brug die Cres met het eiland Losinj verbindt.

Met een eiland met maar 1 weg zou je verwachten dan het openbaarvervoer niet zo goed is, maar niks is minder waar. Er rijdt 15 keer per dag een bus van Cres via Osor naar het eiland Losinj en 3 keer per dag vertrekken er vanuit Cres bussen naar plaatsjes waar de veerboten aankomen.

where to go

Cres stad

Dit is de grootste stad van het eiland en ook de plek waar bijna alle 3500 inwoners van het eiland wonen. Cres ligt in een natuurlijke baai met een haventje vol met gekleurde vissersbootjes. Naast de vissershaven vind je een gedeelte van de haven met excursie boten en bootjes die jezelf kunt huren. In deze haven leggen ook dagelijks veerboten aan die onderweg zijn naar de stad Rijeka, waardoor er steeds een hele lading toeristen de stad bezoekt. Rondom de haven ligt de oude stad die zich kenmerkt door de prachtige huizen en smalle straatjes. Door deze smalle straatjes is dit gedeelte van de stad alleen per voet bereikbaar, wat het ideaal maakt om lekker rond te slenteren door oude stad. Je vindt hier ook een aantal historische gebouwen waaronder de Sint Mariakerk, het Petrispaleis, de Sint Isidoruskerk, een museum en het Franciskanerklooster.

De huizen die rondom het centrum staan zijn later gebouwd, deze huizen worden vaak verhuurd als vakantiehuis. Op loopafstand van het centrum van Cres liggen ook 2 campings en een vakantiepark.

Beli

Beli ligt in het noordoosten van het eiland Cres. Het dorp is gevestigd op een rotsachtige heuvel zodat de inwoners zich goed konden beschermen tegen de piraten. Onder aan de heuvel vind je een kleine haven en een camping. In het oude stadje is een middeleeuwse kerk en een brug uit de Romeinse tijd te bezichtigen. Het Tramuntanabos en de hoogste bergen van het eiland liggen in de buurt van Beli, waardoor het dorpje een goede uitvalsbasis is voor het bezoeken deze prachtige natuur.

Valun

Dit autovrije vissersdorpje bestaat maar uit een tiental huizen die rondom de kerk zijn gebouwd. Net als in Cres vind je hier een schilderachtig haventje met gekleurde vissersbootjes, en gezellige restaurantjes eromheen. Kies een van de terrassen uit en plof neer voor een uitgebreide lunch. Valun staat namelijk bekend om de traditionele visspecialiteiten, en waar kan je die nou beter eten dan in dit pittoreske dorpje. Veel van de boottours die uit Cres vertrekken maken een tussenstop in Valun maar je het is natuurlijk ook mogelijk om hier een aantal dagen te verblijven in een van de vakantiewoningen. Kom je met de auto dan is er een grote parkeerplaats voor de ingang van de stad, waar je de auto kan parkeren en daarna te voet het stadje kan verkennen.

Lubenice

Ten zuidwesten van Valun ligt het dorpje Lubenice. Via een klein weggetje vanaf de hoofdweg bereik je in 20 minuten dit dorpje. In de middeleeuwen was Lubenice dat op 380 meter boven zee ligt de belangrijkste plek van het eiland. Rondom de stad stonden verdedigingsmuren en op het centrale plein van de stad staat nog steeds de kerk met de spitste toren. Tegenwoordig wonen er bijna geen mensen meer in dit dorp maar door het muziekfestival dat hier in de zomer wordt gehouden, wordt Lubenice nog drukbezocht. Door de hoge ligging van het dorpje heb je vanaf hier een prachtig uitzicht over de helderblauwe zee en het idyllische Sv. Ivan strand dat door het Duitse tijdschrift de Bild zelfs uitgeroepen tot een van de 15 mooiste stranden ter wereld. Hier vertel ik later meer over!

Osor

Het dorpje Osor telt maar 60 inwoners, maar doordat hier de brug naar Losinj te vinden is wordt de stad drukbezocht door toeristen. Het dorpje is niet altijd zo klein geweest, in de Romeinse tijd was dit de grootste stad van het eiland en in de middeleeuwen woonden er zelfs 30.000 mensen! Als je door de stad wandelt zie je nog genoeg overblijfselen van de grote stad die het vroeger was. In het dorpje zijn een aantal restaurants en barretjes. Osor is een leuke tussenstop als je onderweg bent naar het eiland Losinj.

things to do

Gorice & Sis berg

Voor het beste uitzicht over de Kvarner baai moet je op de top van de Gorice berg of de naastgelegen Sis berg zijn. De Gorice berg is de hoogste berg van het eiland en is 648 meter hoog, de Sis berg komt daar heel dichtbij in de buurt met een hoogte van 638 meter. De Gorice berg wordt niet vaak beklommen omdat er hier geen wandelpaden zijn. De Sis berg is wel goed te beklimmen via het Križić pad, dat je langs de top brengt en eindigt in het plaatsje Beli. Pansion Tramontana in Beli organiseert wandeltochten naar de top van de berg en naar nog meer bijzondere plekken in de omgeving.

het vranameer

Het Vranameer is met een diepte van 76 meter een van de diepste zoetwatermeren in Europa en is bijzonder omdat het diepste punt onder zeeniveau ligt en het hoogste punt erboven. De mythe gaat dat er op de bodem van dit meer een kasteel staat. Helaas kan je er niet achter komen of dit ook echt zo is. Het meer wordt namelijk gebruikt als watervoorziening voor het eiland en is daarom helaas helemaal afgesloten. Toch is het de moeite waard om het meer te bezoeken en te genieten van de prachtige natuur en het uitzicht.

Doordat er rondom het zoetwatermeer 1300 plant en dier soorten leven is dit een populaire plek voor natuurliefhebbers. Vanwege de Bura, de harde wind die langs de Kroatische kust kan waaien, is dit ook nog een van de weinige plekken waar de vale gier nog leeft. Grote kans dus dat je deze bijzondere vogel van soms wel 3 meter groot te zien krijgt.

Tramuntana bos

In het noorden van het eiland is het Tramuntana bos van 5500 hectare groot te vinden. Het bos staat vol met eeuwen oude eiken en kastanjebomen en is daardoor een beschermd natuurgebied. In een van de grotten die je in dit bos vindt is een belangrijke archeologische vondst gedaan van een berenskelet dat al 12000 jaar oud is. Dit is het enige hele skelet van deze beersoort dat ooit is gevonden. Gelukkig leven er nu geen beren meer en kan je hier veilig rondwandelen. Er zijn 7 verschillende wandelpaden, deze paden zijn ooit aangelegd om de inmiddels verlaten dorpen met elkaar te verbinden. Route nummer 1, de Red Track van 10 km lang is de mooiste is en leid je langs de verlaten dorpen en de magische doolhoven. Deze doolhoven zijn met stenen aangelegd en elk doolhof is opgedragen aan een andere natuur god. Een wandeling door een van de doolhoven wordt gezien als meditatie waarbij je evenwicht bereikt tussen lichaam, ziel en geest. Het Tramuntana bos is het beste te bereiken vanuit Porozina of Beli

Zipline beli

Op zoek naar avontuur? Vlieg dan net als de gieren over de zee met de zipline! Je start op 35 meter hoogte en vliegt dan over de olijfbomen, de zee en het strand en land op de kliffen aan het eind van het strand. Deze spannende afdaling kan je maken bij zipline Beli in het dorpje Beli. Per afdaling betaal je €13,-.

Lubenice muziek avonden

In de maanden juli en augustus wordt er elke vrijdag een muziekavond georganiseerd in het dorpje Lubenice. Het pittoreske dorpje dat wordt omringd door een oude stadsmuur ligt op een 378 meter hoge berg. De klassieke muziekavonden worden georganiseerd door een aantal bekende Kroatische componisten en vinden plaats in de St. Mary kerk. Elke vrijdag trekt dit evenement veel bezoekers en hangt er een gezellige sfeer in het kleine dorpje Lubenice.

het schapenmuseum

Ze zijn niet te missen op het eiland, de schapen. Ze lopen hier vrij rond in de natuur waardoor je ze echt overal tegenkomt. Cres kent een eeuwenoude traditie van het schapen fokken. In het schapen museum word je hier alles over verteld, ook zie je hier wat ze allemaal nog meer kunnen doen met schapen. Ze maken bijvoorbeeld van de blaas hele bijzondere muziekinstrumenten. Elk jaar op 29 september vindt er in het dorpje Lubenice een wolfestival plaats waarbij er workshops worden gegeven in bijvoorbeeld het kleuren van wol. Het museum is ook te vinden in het dorpje Lubenice.

wandel van stivan naar ustrine

De beste manier om de flora en fauna en verlaten dorpjes te ontdekken is door een wandeling over het eiland te maken, een leuke route is die van het dorpje Stivan naar Ustrine. In 2 uur wandel je naar Ustrine maar het leukste is om het hele rondje te maken, eerst naar Ustrine dan door naar de 2 stranden van Ustrine waarnaar je weer omhoog wandelt naar het dorpje Stivan. De wandeling van 5 uur is niet heel zwaar, de meeste paden zijn vlak en er is veel schaduw door de omliggende bomen.   

Boottocht naar de Blue cave

De kust van Cres bestaat uit hoge rotsen met steile kliffen en prachtige grotten. De meeste gedeeltes zijn alleen per boot te bereiken. Je kan zelf een bootje huren in de haven van Cres of met Travel Cres mee op een boottour die je o.a. naar de blauwe grot brengt. Je vertrekt vanuit de stad Cres en maakt een tussen stop in het plaatsje Valun. Daarna vaar je langs kleine en grote grotten met als hoogte punt de blauwe grot met prachtig turquoise water, hier heb je de mogelijkheid om te zwemmen en echt de grot in te gaan, een unieke ervaring! Op de terugweg vaar je nog langs het 4000 jaar oude dorpje Lubenice, en het je en prachtig uitzicht op het dorpje dat op 383 meter hoge rots ligt. Een dagje op de boot incl lunch kost je €35,-.

where to swim

Aan de west kant van het eiland Cres zijn de meeste stranden te vinden. Tussen Martinšćica en Lubenice liggen een aantal mooie strandjes die alleen per boot te bereiken zijn. Hier vind je ook het bekendste strand van het eiland Sv. Ivan en de blauwe grot, rond deze grot zijn ook een aantal prachtige stranden te vinden. Rondom het plaatsje Valun liggen 2 stranden die makkelijk te bereiken zijn en geschikt zijn voor kinderen dit zijn Raca strand en Zdovica strand. De stranden aan de oost kant van het eiland zijn lastiger te bereiken, dit komt door de hoge kliffen aan deze kant van het eiland. Om de stranden te bereiken moet je vaak via een steil pad naar beneden wandelen, met de boot zijn deze stranden makkelijker te bereiken.

Sv. Ivan strand

Het strand van Sv. Ivan is door het Duitse tijdschrift de Bild uitgeroepen tot een van de 15 mooiste stranden ter wereld. Het witte kiezelstrand met turquoise water is ook echt prachtig alleen wel lastig te bereiken. Het makkelijkste is om hier met de boot naar toe te varen want het strand is niet bereikbaar met de auto. Vanuit Lubenice loopt er wel een pad naar beneden, over deze wandeling doe je ongeveer 40 minuten. Over de terug weg doe je alleen iets langer want het is nogal een steile klim omhoog.

Raca strand

Naast het dorpje Varun ligt het kiezelstrand Raca. Het strand is ideaal voor gezinnen met kinderen aangezien het superheldere water hier erg kalm is en maar langzaam diep wordt. Rondom het strand staan veel bomen die voor de nodige schaduw zorgen. Er zijn een aantal parkeerplekken bij het strand, alleen zijn die vaak al snel vol. Mijn advies is om op de grote parkeerplaats voor het plaatsje Varun te parkeren. Vanaf de parkeerplaats loop je naar beneden richting de zee, aan het eind ga je links en dan zie je het strand. Vanaf de parkeerplaats tot het strand is het ongeveer 8 minuten lopen.

Marašćica strand

Ben je op zoek naar een wat rustiger strand, dan is Marašćica een goede optie. Vanuit het kleine dorpje Stivan gaat er een 1 km lang weggetje richting het strand. De zee is hier heel helder en schoon en op het strand vindt je makkelijk een rustig plekje. Wil je nog meer privacy, loop dan een stukje verder, rondom het stand zijn veel kleine strandjes die je soms helemaal voor jezelf hebt!

Ustrine strand

Meer naar het zuiden bij het dorpje Ustrine liggen nog 2 mooie stranden. Er gaat een steile weg vanaf het dorpje richting de stranden. De weg is helaas niet meer open voor auto’s nadat er een tijdje geleden een groot ongeluk heeft plaatsgevonden. Het strand is nu dus alleen nog te voet te bereiken en daar doe je 15 tot 20 minuten over. Als je bij de zee bent aangekomen word je beloond met 2 prachtige stranden met helderblauw water en kleine kiezelsteentjes. Het eerste strand is het Veli Zal strand, het andere strand ligt een stukje verderop en loop je in 15 minuten naar toe.

mali bok strand

De meeste stranden vind je aan de westkant van het eiland, maar ook aan de steilere oostkant vind je een aantal pareltjes! De mooiste is Mali Bok dat net onder het dorpje Orlec ligt. Het strand ligt in een baai met steile rotswanden rondom het strand. Mali Bok is niet geschikt voor kinderen want het water wordt hier heel snel diep en om er te komen moet je een steil weggetje naar beneden lopen. Boven aan dit weggetje is een parkeerplaats waar voldoende plek is om de auto te parkeren. De baai waarin het Mali Bok strand is ook erg geschikt om te snorkelen of te duiken.

where to eat & drink

Belona  |  Cres

Net achter het centrum, weg van de drukte van de stad ligt restaurant Belona. Ze staan bekend om de goede bereiding van de super verse vis en dat voor een hele vriendelijk prijs. Voor €8 heb je een heerlijke zeevruchtensalade die wordt geserveerd in hele grote schelpen.

Vina miramar  |  Cres

In de haven van Cres ligt dit leuke wijnbarretje. Vanaf het terras kijk je uit over de haven en de gekleurde huisjes van de stad. De wijn wordt direct uit de wijnvaten getapt en komt van lokale wijnboeren. De ham en ansjovis die ze hier serveren smaakt ook heerlijk bij de wijn.

Fishbar Cakula  |  Cres

Geen zin om uitgebreid te gaan eten, haal dan een snelle hap bij Cakula. Dit leuke visbarretje heeft een aantal gefrituurde vissnacks op de kaart staan. De sardientjes en calamaris zijn echt top!

Feral  |  Cres

Op het gezellige terras wat door de blauwe en witte stoeltjes een beetje Grieks aanvoelt, eet je de lekkerste visplateau’s. De kwaliteit van het eten is altijd goed maar de locatie midden in de haven is misschien nog wel beter!

Bukaleta  |  Loznati

Vanuit het hele eiland komen mensen naar Bukaleta toe om de specialiteit van dit restaurant te eten. Cres staat bekend om het lekkere lamsvlees en bij Bukaleta maken ze die als de beste. Ze bereiden lam op verschillende manier, een van de favorieten is de boven het spit geroosterde lam met muntsaus. Alle gerechten worden bereid met lokale ingrediënten en het brood en de olie zijn zelfs huisgemaakt.  

Restauran Na Moru  |  Valun

Dit is een van de beste visrestaurants van het eiland, alle gerechten zijn op traditionele wijze bereid met de meest verse ingrediënten. Ze vangen hier elke dag zelf de vis en stallen die uit zodat je kan uitzoeken welke vis jij graag op je bord wilt.

Konoba Nonina  |  Stivan

Bij Nonina krijg je het gevoel dat je bij iemand thuis komt eten. Het kleine restaurantje is ingericht als een huiskamer en de sfeer is erg goed. Op de menu kaart staan veel lokale visgerechten die allemaal perfect zijn klaar gemaakt. Ze serveren hier ook een hele goede lamspeka, deze moet je wel een aantal uur van tevoren bestellen zodat ze de tijd hebben de peka voor te bereiden.

where to stay