Waarom is het reisadvies van Kroatie aangepast van geel naar oranje?

Nederland heeft op 21-07-2020 onverwachts het reisadvies voor Kroatie aangepast van geel naar oranje. Dit betekent; reis alleen naar Kroatië als dat noodzakelijk is. Na een verblijf in Kroatië krijgt u bij terugkeer in Nederland het dringende advies om 14 dagen in thuisquarantaine te gaan.

Het is heel goed dat een reisadvies wordt aangepast zodra blijkt dat een bepaalde bestemming niet meer veilig is. Wel lijkt het mij dat het feit of een land veilig is of niet, voor elk land hetzelfde is. Dit kan zijn doordat er bijvoorbeeld te veel besmettingen zijn of dat het land geen maatregelen neemt tegen de verspreiding van het coronavirus.

Als ik naar de beschikbare data kijk dan vraag ik me af of dit wel gebeurd. De verklaring van het RIVM waarom zij hebben besloten het reisadvies naar geel aan te passen is onduidelijk en bevat (volgens mij) onwaardheden. Volgens het RIVM geeft Kroatie de cijfers niet in regio’s door en heeft Kroatie heeft het hoogste aantal besmettingen van Europa. Als ik dezelfde bron als die van het RIVM raadpleeg dan krijg ik wat anders te zien…

Waar wordt het reisadvies op gebaseerd?

“Voor landen binnen Europa gelden drie criteria op basis waarop een geel reisadvies mogelijk is: toeristen zijn er welkom, er zijn geen quarantainemaatregelen en het RIVM beoordeelt de gezondheidssituatie als voldoende veilig” geeft Buitenlandse Zaken aan.

Zijn toeristen welkom in Kroatie?

Ja

Gelden er quarantainemaatregelen in Kroatie?

Nee

Is de gezondheidssituatie als voldoende veilig

Een belangrijke graadmeter voor het RIVM is het aantal besmettingen. Ook een snelle toename van de besmetting kan voor hen reden zijn om reisbewegingen te willen beperken, geeft Buitenlandse Zaken aan op de website.

De gezondheissituatie in Kroatie

In totaal zijn er in Kroatie 4530 besmettingen vastgesteld en 125 personen overleden. Op dit moment (23-07-2020) zijn er in Kroatie 1110 actieve corona besmettingen.

Een belangrijke graadmeter voor het RIVM is het aantal besmettingen, geeft Buitenlandse Zaken aan op de website. Volgens Hartman wordt bij het reisadvies gekeken naar onder meer het aantal nieuwe besmette personen in de afgelopen twee weken, zoals te lezen is in dit artikel van de NOS.

Het aantal besmettingen in Kroatie

Het parool geeft aan dat het aantal coronapatiënten in Kroatië volgens het RIVM-sterk toe neemt. RIVM; “Het aantal besmettingen per 100.000 inwoners is zelfs het hoogste van Europa.”

Ik zie dit niet terug in het aantal bestmettingen in de periode van 10-07-2020 t/m 23-07-2020. (bron: ECDC)

En ook niet in het totale aantal besmettingen gedurende de gehele pandemie.

Snelle stijging van het aantal corona besmettingen in Kroatie

Ook een snelle toename van de besmetting kan voor hen reden zijn om reisbewegingen te willen beperken, geeft Buitenlandse Zaken aan op de website.

Na bijna een maand zonder besmettingen zijn het aantal besmettingen de afgelopen maand weer gestegen. Dit kan een reden zijn om het reisadvies aan te passen. De snelle toename van besmettingen vindt, zoals je op koronavirus.hr kan zien, voornamelijk plaats in het binnenland. Waarom geld dit reis advies dan ook voor de regio’s die geen snelle toename van besmettingen hebben? Op de onderstaande kaart (het coronadashboard van Kroatie) is te zien waar de actieve besmettingen zich bevinden. (Bron: koronavirus.hr)

De meeste besmettingen bevinden zich in het binnenland en bijna alle toeristen bevinden zich in de regio’s die aan de kust liggen. Hier liggen de besmettingen vele malen lager dan in het binnenland van Kroatie.

Er is op dit moment een brandhaard in Vukovar, in het binnenland van Kroatie. De meest toeristen bevinden zich in de regio Istrië. De afstand tussen Vukovar en Pula (Istrië) is 628 km. Een andere populaire bestemming is het eiland Hvar, in het zuiden van Kroatië. Hvar ligt op 545 km van Vukovar, maar aangezien je dan door Bosnië moet en de grenzen met Bosnië gesloten zijn kan je er alleen maar komen door via Kroatië te rijden wat een rit van 759 km is en waar je 8 uur over doet. Om een idee te geven hoe ver dit bij elkaar vandaan ligt, Parijs ligt bijvoorbeeld op maar 470 km van Utrecht.

Waarom word het reisadvies niet per regio gegeven?

In het artikel van NOS is het volgende te lezen: Volgens RIVM-woordvoerder Loes Hartman heeft dat te maken met een tekort aan gegevens. Het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) krijgt dagelijks gegevens van Europese landen binnen. Die informatie wordt weer doorgestuurd naar het RIVM. “Kroatië is daarbij maar onderverdeeld in twee regio’s: de informatie is niet gedetailleerder beschikbaar”, legt Hartman uit.

Kroatie geeft aan het ECDC maar twee regio’s door

Op de website van het ECDC is te zien dat Kroatie in meerdere regio’s is opgedeeld, deze informatie is voor iedereen beschikbaar.

Op de website van ECDC is ook te zien waar zij hun data vandaan halen, de bronnenlijst is hier te downloaden. Voor de data van het aantal besmettingen in Kroatie gebruiken zij koronavirus.hr als bron. Zo ziet de homepage van deze website eruit:

Eén bron is geen bron

Voor het aanpassen van reisadviezen gaan we zorgvuldig te werk. We winnen informatie in bij onder andere de lokale overheid, bedrijven, reisorganisaties, lokale betrouwbare pers en Nederlandse (hulp)organisaties die in een land werken. Dus zoals Buitenlandse Zaken zelf zegt op de website, één bron is geen bron.

Informatie inwinnen bij de lokale overheid

Op de Kroatische nieuwswebsite Index is te lezen dat ook CNTB-directeur (Croatian National Tourist Board) aangeeft dat Nederland Kroatie op de oranje lijst heeft geplaatsts zonder dat ze in het bezit waren van de concrete gegevens. 

CNTB-directeur Kristjan Staničić gaf vandaag commentaar op het feit dat Nederland Kroatië op de oranje lijst heeft gezet, zonder concrete gegevens over het aantal mensen dat de afgelopen twee weken per 100.000 inwoners is besmet, en zei dat het moeilijk is om schattingen te geven voor het voortgezette seizoen, maar optimistisch groei van het toerisme.

“Ik denk dat de situatie snel zal veranderen, omdat de lijst elke 14 dagen wordt bijgewerkt en het aantal geïnfecteerden in ons land afneemt. Ik geloof ook dat we in goede communicatie en de epidemiologische situatie zullen terugkeren naar de groene lijst. Wat betreft de criteria, ze zijn niet uniek voor alle landen “, zei Staničić en benadrukte dat dit slechts een aanbeveling van Nederland is dat hun burgers bij terugkeer uit Kroatië in zelfisolatie gaan.

Informatie inwinnen bij de lokale media

Al vanaf het begin van de pandemie worden dagelijks worden alle gegevens uitgebreid gepubliceerd in de Kroatische media zoals hier te lezen op de website van Index:

10:00 In het gebied van Zadar is er een nieuw besmette persoon met covid-19, en het is een jongere man uit Zadar wiens bewegingen en contacten worden bepaald, meldde het hoofdkwartier van de civiele bescherming van de provincie Zadar.

Gisteren werden 111 monsters getest, vier patiënten werden in het ziekenhuis opgenomen op de Covid-afdeling van het Zadar General Hospital en 237 mensen waren in zelfisolatie.

Er zijn in totaal 55 actieve gevallen in het district Zadar, 35 in Zadar, 4 in Bibinje, drie besmet in Pag, Sukošan en Pakoštane, twee elk in Vir en Sveti Filip i Jakov en één in Biograd, Benkovac en Starigrad. 

In de afgelopen 24 uur hebben de agenten van de politie van Zadar geen schendingen van zelfisolatie geregistreerd.

9:43 In de afgelopen 24 uur in de provincie Brod-Posavina, vijf (5) nieuwe positieve mensen voor het SARS-CoV-2-virus. Vier positieve mensen waren deelnemers aan een bruiloft buiten Brod-Posavina County, waar verschillende geïnfecteerde mensen werden bevestigd. Eén persoon is het contact van een eerder bevestigde positieve persoon.

Het totale aantal besmette personen dat sinds het begin van de epidemie in de provincie Brod-Posavina verblijft, is nu 154, terwijl het aantal actieve gevallen 55 is. Momenteel worden 3 mensen in het ziekenhuis opgenomen (hetzelfde als de vorige dag). Momenteel staan

224 mensen onder zelfisolatie in de provincie Brod-Posavina (26 mensen minder dan de vorige dag).

9:42 De afgelopen 24 uur heeft het Instituut voor Volksgezondheid van de provincie Istrië 164 monsters van wattenstaafjes voor covid-19 onderzocht, waarvan 11 positief.

3 mensen hebben nauw contact met een positieve persoon en 4 zijn geïmporteerde gevallen. Epidemiologische verwerking vindt plaats voor 4 personen.

Helaas stierf één COVID-19-positieve persoon, geboren in 1925, met verschillende chronische ziekten, in het Algemeen Ziekenhuis van Pula. 

Eén persoon is genezen en er zijn 302 mensen in zelfisolatiemaatregelen.

9:33 Voor de vijftiende dag op rij zijn er geen nieuwe gevallen van covid-19 uit Lika-Senj County. In totaal werden 30 mensen ziek, van wie er 3 actief waren, 26 werden genezen en één stierf. In de afgelopen 24 uur is bij 10 personen getest door middel van het nemen van monsters.

29 mensen staan ​​onder actieve supervisie / zelfisolatiemaatregel. Politieagenten van de politie van Lika-Senj controleerden de naleving van de opgelegde zelfisolerende maatregelen “COVID 19”, waarbij één (1) overtreding / niet-naleving van de opgelegde maatregelen werd vastgesteld, waarvan de staatsinspectie op de hoogte werd gebracht.               

Heeft het te maken met het testbeleid?

In het al eerder benoemde artikel van NOS is het volgende te lezen:

Bij het reisadvies wordt gekeken naar onder meer het aantal nieuwe besmette personen in de afgelopen twee weken, het aantal uitgevoerde tests en of de besmettingen toenemen of afnemen. Dat betekent ook dat als het aantal besmettingen relatief laag is in een land, maar wel toeneemt, dat het ook dan kan resulteren in een negatief advies. Hartman: “En andersom ook.”

In Luxemburg worden bijvoorbeeld veel meer tests uitgevoerd en zijn er dus ook meer besmettingen vast te leggen, legt woordvoerder Hartman uit.

Mogelijkheid tot testen in Kroatië

In Kroatië heeft iedereen de mogelijkheid om getest te worden, niet alleen diegene met klachten zoals in Nederland.

Er zijn 21 testlocaties waar coronavirus-tests worden uitgevoerd. Voor degene die worden doorverwezen is het gratis, degenen die zonder verwijzing getest willen worden betalen voor twee reeksen 501 kuna (€66,50) en voor drie reeksen 698 kuna (€80,-) Ook toeristen kunnen hier terecht. (bron: Poslovni.hr)

Routinetests

Naast dat iedereen die graag getest wilt worden en iedereen die wordt door verwezen wordt getest, vinden er ook af en toe routine tests plaats. Zoals in dit geval:

“Een met coronavirus geïnfecteerde persoon werd zondag in GOSPIĆ geïdentificeerd, wat werd bepaald door de routinetests van gisteren voor de behandeling van een gebroken arm, maar omdat het een patiënt uit Požega is, werd hij vandaag naar huis vervoerd, volgens het hoofdkantoor van de County Civil Protection.  Zoals de prefect Darko Milinović aan Hina vertelde, heeft de patiënt geen symptomen van covida-19, werd zijn gebroken arm hersteld en werd hij onder beschermende maatregelen naar Požega vervoerd voor thuiszorg, zelfisolatie en verdere medische behandeling, die vandaag aan de bevoegde diensten zal worden gemeld.”  (bron: Index)

Bron en contact onderzoek

Het Kroatische Instituut voor Volksgezondheid, HZJZ zegt het volgende over het bron en contact onderzoek in Kroatie:

Het doel is om alle geïnfecteerde personen (aan wie een isolatiemaatregel is voorgeschreven) en degenen die in nauw contact met hen zijn geweest, op te nemen, zodat zij het risico lopen de infectie te ontwikkelen (degenen aan wie een zelfisolatiemaatregel is voorgeschreven). Testen is daarom in de eerste plaats, maar niet uitsluitend, gericht op personen die symptomen beginnen te ontwikkelen en personen die binnen 48 uur contact hebben gehad door een epidemioloog als risicovol beoordeeld. En die strategie is tot nu toe de juiste gebleken. Testen kan daarom alleen bevestigen dat een geïnfecteerde persoon besmet is, of ze nu symptomen hebben of niet, maar voor degenen die negatief zijn, is er geen garantie dat ze de ziekte niet zullen ontwikkelen en binnen een dag besmettelijk worden.

Ook is er dagelijks in de media te lezen waar en door wie elk nieuw besmet persoon besmet is geraakt. Dit zijn een aantal voorbeelden van de dagelijkse update van Index:

“In de provincie Šibenik-Knin zijn de afgelopen 24 uur twee mensen ziek geworden met de besmettelijke ziekte COVID-19.
Het is een oudere vrouw die in Kistanje woont, nauw thuis contact heeft met een eerder ziek persoon, en een jongere vrouw uit de gemeente Kistanje, wiens epidemiologische verwerking aan de gang is.”

“Er zijn in de afgelopen 24 uur in totaal 259 monsters getest in het Clinical Hospital Center Osijek en het Institute of Public Health in Osijek-Baranja County. Zes daarvan waren positief voor coronavirus, en dit zijn drie mensen van de Osijek-tak, één van de Valpovo-tak en Donji Miholjac en een ander uit het gebied van het Našice bijkantoor en het Beli Manastir bijkantoor. Gisteren heeft de epidemiologische dienst van het Osijek-Baranja County Public Health Institute 51 nieuwe contacten van patiënten in zelfisolatie gelegd, en vandaag zijn 419 mensen in zelfisolatie in het district Osijek-Baranja.”

Communicatie in de media

Dagelijks is er in de media te lezen waar en door wie elk nieuw besmet persoon besmet is geraakt. Dit zijn een aantal voorbeelden van de dagelijkse update van Index:

“In de provincie Šibenik-Knin zijn de afgelopen 24 uur twee mensen ziek geworden met de besmettelijke ziekte COVID-19.
Het is een oudere vrouw die in Kistanje woont, nauw thuis contact heeft met een eerder ziek persoon, en een jongere vrouw uit de gemeente Kistanje, wiens epidemiologische verwerking aan de gang is.”

“Er zijn in de afgelopen 24 uur in totaal 259 monsters getest in het Clinical Hospital Center Osijek en het Institute of Public Health in Osijek-Baranja County. Zes daarvan waren positief voor coronavirus, en dit zijn drie mensen van de Osijek-tak, één van de Valpovo-tak en Donji Miholjac en een ander uit het gebied van het Našice bijkantoor en het Beli Manastir bijkantoor. Gisteren heeft de epidemiologische dienst van het Osijek-Baranja County Public Health Institute 51 nieuwe contacten van patiënten in zelfisolatie gelegd, en vandaag zijn 419 mensen in zelfisolatie in het district Osijek-Baranja.”

Aantal afgenomen tests 

Het klopt dat er in Kroatie in vergelijk met de rest van europa maar weinig test zijn afgenomen. Kroatie heeft in vergelijking met de rest van europa ook maar weinig besmettingen en doden. In de onderstaande grafiek is te zien dat Kroatie eind maart/begin april een veel hoger percentage positieve tests had. In de periode van 15-03-2020 t/m 18-04-2020 overleden er in Kroatie 37 personen. In Nederland waren dit in dezelfde periode 3454 personen. (bron: EDCD)

Een hoog percentage positieve test betekent dus niet gelijk dat er ook een groot aantal personen besmet is. Het zou ook kunnen betekenen dat het bron en contact onderzoek heel goed wordt uitgevoerd. Zijn alle besmettingen onder controle en dwaalt het virus niet vrij rond, dan test je vooral de contacten van de besmettingen die er zijn. Je weet precies waar het virus zich bevind en wie er mogelijk besmet is. Gericht testen dus…

Stel dat er te weinig getest wordt en er dus eigenlijk veel meer besmettingen zijn, dan zouden we dat terug moeten zien aan een hoog aantal sterfgevallen. Hieronder zijn het aantal besmettingen en sterfgevallen per 100.000 inwoners van verschillende EU landen te zien. Het gaat om de periode van 12-07-2020 t/m 25-07-2020.

Landen als Belgie, UK en Frankrijk hebben minder besmettingen per 100.000 inwoners, maar meer sterfgevallen per 100.000 inwoners dan Kroatie. Het lijkt mij dat Kroatie hier juist iets goed dit i.p.v. slecht… (bron: ECDC)

reactie rivm

Waar ik mij het allermeest over verbaas, is dat er nog steeds geen duidelijke verklaring is gegeven door het RIVM of door Buitenlandse Zaken. De eerste 24 uur nadat het reisadvies werd aangepast was er niemand aanwezig die een verklaring kon geven, na 24 uur was het argument dat Kroatië geen gegevens aanlevert. Er werd al snel duidelijk dat dit wel het geval was, aangezien deze gegevens gewoon zichtbaar zijn. Ook Capak, de directeur van het Kroatische ministerie van Volksgezondheid, heeft aangegeven dat dit volkomen onjuist is.

Op de vraag wat dan wel de reden is wordt er door Buitenlandse zaken een vaag antwoord gegeven. Het hangt af van verschillende factoren zoals het aantal nieuwe besmette personen in de afgelopen twee weken, het aantal uitgevoerde tests en of de besmettingen toenemen of afnemen. Maar ook welke maatregelen er door landen genomen worden om het aantal besmettingen weer omlaag te krijgen en hoe die maatregelen worden nageleefd. 

Waarom worden er eerst feitelijk onjuiste redenen gegeven en hangt het nu af van allemaal verschillende factoren waarvan we niet mogen weten welke meespelen in dit verhaal? Volgens mij is het reisadvies er om de burgers te beschermen. Om iemand te beschermen is het vaak wel handig om diegene te vertellen waarvoor die beschermd moet worden..